اصول اجرای لوله‌کشی فاضلاب
اولین و مهمترین هدف از اجرای لوله کشی فاضلاب به صورت درست و بی‌نقص، خارج کردن پساب آلوده از ساختمان و مناطق مسکونی و انتقال آن به تصفیه خانه است.
در صورتی که لوله کشی فاضلاب به درستی انجام نشود، موجب فرسودگی و کاهش طول عمر مفید سیستم فاضلاب ساختمان می‌شود؛ به همین خاطر انجام لوله کشی فاضلاب ساختمان به صورت صحیح یکی از برجسته‌ترین و مهمترین مراحل ساخت ساختمان و حتی بازسازی آن است. در این مقاله اهن الات نوین ارکا با شما در مورد لوله کشی فاضلاب ساختمان صحبت میکنیم.
انواع روش‌های لوله کشی فاضلاب در ساختمان
اجرا و راه‌اندازی انواع لوله‌های صنعتی پلاستیکی، فلزی، سیمانی و… برای انتقال فاضلاب، آب، گاز‌ها، مایعات پتروشیمی و … را لوله کشی می‌نامند. موارد استفاده و کاربرد لوله‌ها بسیار متنوع و گسترده است که از آن‌ها می‌توان به لوله کشی ساختمان، لوله کشی منازل مسکونی و خانگی، لوله کشی تجاری، لوله کشی شهری، لوله کشی صنعتی، لوله کشی کشاورزی و… اشاره کرد.
توجه داشته باشید که هر یک از کاربرد‌های نامبرده نیز به قسمت‌های کوچکتری تقسیم می‌شوند؛ مانند لوله کشی ساختمان که به لوله کشی فاضلاب ساختمان، لوله کشی آب ساختمان، لوله کشی گاز ساختمان و… تقسیم می‌شود.
لوله کشی فاضلاب به شیوه‌های متعددی انجام می‌شود و در هر کدام از این شیوه‌ها، باید هر لوله فاضلاب را با روش خاصی نصب کرد. انواع روش‌های لوله کشی فاضلاب در ساختمان به سه دسته سنتی، زیر سقفی و تونلی تقسیم می‌شود.
روش سنتی لوله کشی فاضلاب ساختمان
روش سنتی لوله کشی فاضلاب ساختمان در گذشته بسیار رایج بود و بسیاری از ساختمان‌ها به این روش لوله کشی شده‌اند. در روش سنتی لوله کشی فاضلاب، لوله‌های فاضلاب را در کف ساختمان قرار داده و به وسیله مصالح می‌پوشاندند. به این روش، روش روباز یا کف خواب نیز می‌گویند.
روش زیر سقفی لوله کشی فاضلاب ساختمان
در روش زیر سقفی لوله کشی فاضلاب ساختمان، لوله‌ها را به جای کف در زیر سقف ساختمان قرار می‌دهند. تنها تفاوت این روش با روش سنتی، محل قرارگیری لوله‌های فاضلاب است؛ اما استفاده از روش زیر سقفی مزایای بیشتری دارد. از مزایای روش زیر سقفی لوله کشی فاضلاب می‌توان به طول عمر بیشتر لوله‌ها و تعمیر راحت‌تر آن‌ها اشاره کرد.
روش تونلی لوله کشی فاضلاب ساختمان
در روش تونلی لوله کشی فاضلاب ساختمان، لوله‌های فاضلاب از درون تونل حفاری شده، عبور داده می‌شوند.
اجزای سیستم لوله کشی فاضلاب ساختمان
در نقشه لوله کشی فاضلاب ساختمان از بخش‌های متعدد و فراوانی استفاده می‌شود که وجود هر مشکل کوچک در هر یک از این بخش‌ها، می‌تواند موجب اختلال در کارکرد کل لوله کشی فاضلاب شود و آن را تحت شعاع قرار دهد. بخش‌های سیستم لوله کشی فاضلاب به صورت کلی به سه بخش لوله‌های هواکش، لوله آب‌های فاضلاب و سیفون تقسیم می‌شوند.
لوله آب‌های فاضلاب
از انواع لوله آب‌های فاضلاب، در سیستم لوله کشی فاضلاب ساختمان استفاده می‌شود. همانطور که می‌دانید انتقال مواد زائد و آلوده به خارج ساختمان به وسیله لوله‌های سیستم لوله کشی فاضلاب انجام می‌شود؛ به همین دلیل کیفیت لوله‌های فاضلاب و جنس آن‌ها بسیار مهم است.
لوله‌های هواکش یا ونت
از لوله‌های هواکش یا ونت فاضلاب با دو هدف استفاده می‌شود؛ اولین هدف ایجاد تهویه در کنار لوله‌های فاضلاب است و هدف دوم کمک به حرکت و تخلیه مواد فاضلابی با فشار هوا و تولید جریانات هوا در لوله‌ها است. اگر معمولاً بوی بدی فضای ساختمان شما را پر می‌کند، احتمالاً لوله‌های هواکش در سیستم لوله کشی فاضلاب ساختمان شما به درستی نصب و اجرا نشده است.
سیفون
از سیفون برای جلوگیری از خشکی لوله آب فاضلاب استفاده می‌شود. معمولاً سیفون را زیر سینک یا داخل توالت نصب می‌کنند. طراحی سیفون‌ها به صورتی است که همیشه مقداری آب را در خود نگه می‌دارند تا سبب خیس ماندن لوله‌های فاضلاب شوند. وجود سیفون باعث دفع حشرات و بوی نامطبوع و آزاردهنده در منزل و ساختمان شما می‌شود.
اصول لوله کشی فاضلاب ساختمان
در لوله کشی فاضلاب باید استاندارد لوله کشی فاضلاب ساختمان به صورت کامل رعایت شود و از اصول مشخصی پیروی کرد که در ادامه به چند مورد از این اصول اشاره میکنیم.
- لوله‌هایی که در طراحی لوله کشی فاضلاب ساختمان لازم است تا به صورت افقی نصب شوند، باید دارای شیب مناسب باشند تا آب و مواد موجود در لوله‌ها به صورت کامل خارج شود. زیاد یا کم بودن شیب لوله‌هایی که افقی هستند، سیستم فاضلاب ساختمان را مختل می‌کند؛ چرا که اگر شیب لوله‌ها زیاد باشد، آب موجود در لوله‌ها سریع‌تر از مواد موجود در لوله خارج و باعث ایجاد گرفتگی در لوله می‌شود. اگر شیب لوله‌های افقی کم باشد، به دلیل کاهش میزان جریان فاضلاب، لوله خیلی سریع دچار گرفتگی می‌شود.
- بهترین شیب برای لوله‌های افقی ۲ درجه است.
- اتصالاتی که در لوله کشی فاضلاب به کار می‌روند، باید ۴۵ درجه باشند.
- برای جلوگیری از ر‌ها شدن لوله‌ها و نگه داشتن آن‌ها، باید از بست‌های مخصوص استفاده شود.
- شما باید پیش از اتصال لوله قائم به افقی و در انتهای لوله افقی، دریچه بازدید را نصب کنید و دریچه باید در دسترس شما باشد تا در روز صورت لزوم بتوانید از آن استفاده کنید.
- یکی از عوامل مؤثر در عملکرد صحیح سیستم فاضلاب و عمر مفید لوله کشی فاضلاب، سرعت تخلیه فاضلاب است. بهتر است شما از مخزن رسوب‌گیر و باکیفیت استفاده کنید تا گرفتگی‌های لوله‌های فاضلاب را به حداقل میزان خود برسانید.
- بالکن و تراس باید حتماً دارای کفشو باشند. البته توجه داشته باشید که کفشو‌ها به هیچ عنوان نباید به فاضلاب شهری به صورت مستقیم متصل شوند.
نحوه لوله کشی فاضلاب ساختمان
نحوه لوله کشی فاضلاب ساختمان با توجه به شیوه و روش لوله کشی متفاوت است. همانطور که گفته شد، اجرای لوله کشی فاضلاب در روش سنتی از قراردادن لوله‌ها در کف ساختمان و ریختن مصالح روی آن‌ها انجام می‌شد. در روش زیر سقفی، لوله‌ها را زیر سقف و در روش تونلی، لوله‌ها در تونل‌های حفاری‌شده قرار داده می‌شود.
بهترین روش لوله کشی فاضلاب ساختمان
در جواب سؤال بهترین روش لوله کشی فاضلاب ساختمان کدام است؟ باید بگوییم که انتخاب بهترین سیستم لوله کشی فاضلاب بستگی به نوع ساختمان شما دارد و باید با توجه به آن بهترین اجرا کرد تا بتوانید بهترین نوع سیستم فاضلاب، بهترین لوله آب‌ها و بهترین نوع لوله کشی را برای ساختمان خود پیاده کنید.
نکات فنی لوله کشی فاضلاب ساختمان
طبق مقررات لوله کشی فاضلاب ساختمان باید طراحی لوله کشی به گونه‌ای انجام شود که همه اجزای سیستم لوله کشی فاضلاب به درستی در کنار یکدیگر قرار گیرند.
در لوله کشی فاضلاب باید نکات فنی متعدد و فراوانی را مد نظر داشته باشید. برخی از برجسته‌ترین نکات فنی لوله کشی فاضلاب ساختمان عبارت‌اند از:
- حتماً بعد از تمام شدن لوله کشی فاضلاب، سیستم فاضلاب را تست کنید و هر گونه مشکل نشتی را رفع کنید. اگر شما نتوانید به درستی مشکلات نشتی را پیدا و رفع کنید، انتشار بوی نامطبوع و آلودگی در ساختمان رخ می‌دهد؛ پس در چند نوبت و و به مدت ۵ ساعت این آزمایش را حتماً با آب انجام دهید تا به صورت کامل از آب‌بندی شدن لوله کشی فاضلاب، مطمئن شوید.
- حتماً سیستم فاضلاب سرویس بهداشتی را از سیستم فاضلاب آشپزخانه جدا کنید.
- سیستم فاضلاب سرویس بهداشتی، در هر ۱۰ طبقه باید دارای حداقل یک هواکش کمکی باشد.
- می‌توان با قراردادن یک تکه مقوای تا خورده در زیر لوله، فشار نقطه را کنترل کنید و احتمال آسیب دیدن لوله را کاهش داد.
- بهتر است لوله‌های پلیمری در مرز تابش نور خورشید به صورت مستقیم قرار نگیرند؛ چرا که لوله‌های پلیمری در برابر اشعه ماورای بنفش آسیب‌پذیر هستند.
- لوله کشی فاضلاب باید به گونه‌ای انجام شود که سیستم فاضلاب ساختمان تا چندین سال بعد از اجرا دچار گرفتگی نشود؛ زیرا برای تعمیر سیستم فاضلاب ساختمان و بازکردن آن هزینه زیادی باید صرف شود و هزینه لوله بازکنی فقط بخشی از هزینه تعمیر سیستم فاضلاب ساختمان است.
- اگر در ساختمانی بوی فاضلاب وارد قسمت داخلی ساختمان شود، نشان دهنده اجرای نادرست لوله کشی فاضلاب است. می‌توان علت این مشکل را درعملکرد نادرست و غلط هواکشی لوله‌های ونت پیدا کرد که باعث شده است بوی نامطبوع فاضلاب در آب حل نشود و باعث نشر آلودگی و بوی بد شود.
- در انتخاب لوله برای لوله کشی فاضلاب ساختمان حتماً به کیفیت لوله توجه کنید و بدانید که کیفیت همیشه مهمتر از قیمت است. شما باید لوله‌ای را انتخاب کنید که حداقل تحمل فشار ۶ اتمسفر را داشته باشد تا بتواند در مقابل فشار‌های خارجی و فشار‌های داخلی مقاومت کند و دیواره لوله‌ها ترک نخورد.
- در تمامی سرویس‌های بهداشتی و وسایل بهداشتی باید سیفون نصب شود و هر سیفون حداقل باید یک هواکش داشته باشد.
- باید انتهای لوله هواکش را تا بالاترین نقطه ساختمان ادامه داد.
- توجه داشته باشید که آب فاضلاب و آب باران نباید به هیچ عنوان در یک چاه تخلیه شوند.
قیمت اجرای لوله‌کشی فاضلاب ساختمان
قیمت اجرای لوله‌کشی فاضلاب ساختمان در شهر‌های مختلف ایران متفاوت است. به صورت کلی می‌توان گفت که هر متخصص و استادکاری قیمت را مشخص می‌کند و برخی از متخصصین بر اساس متراژ قیمتگذاری می‌کنند. در واقع لوله کشی فاضلاب بخش‌های مختلف ساختمان از آشپزخانه گرفته تا حمام، متفاوت است و با تغییر قیمت در طی سال مواجه هستیم. با این حال به طور کلی بازه قیمت 500 هزارتومان تا 1 میلیون تومان را درنظر بگیرید که به صورت دقیق‌تر به شرح زیر است:
- لوله کشی فاضلاب آشپزخانه: میانگین قیمت ۶۰۰ هزار تومان
- اضافه کردن آب فاضلاب روشویی: میانگین قیمت ۵۰۰ هزار تومان
- اضافه کردن آب فاضلاب ماشین لباسشویی و ظرفشویی و سینک به فاضلاب موجود: میانگین قیمت ۵۰۰ هزار تومان
- تعویض لوله کشی فاضلاب: میانگین قیمت ۳۰۰ هزار تومان
- لوله کشی فاضلاب توالت (کاسه روشویی): میانگین قیمت ۷۰۰ هزار تومان
- لوله کشی فاضلاب حمام (کفشور): میانگین قیمت۵۰۰ هزار تومان
سؤالات متداول درباره لوله کشی فاضلاب ساختمان
سرعت اجرای کدام روش از لوله کشی فاضلاب بالاتر است؟
در روش سنتی لوله کشی فاضلاب ساختمان که همان روش روباز یا کف خواب است، شما نیازی به طراحی و محاسبات دقیق ندارید و اجرای روش سنتی یا روباز یا کف خواب نسبت به دیگر روش‌های لوله کشی فاضلاب ساختمان دارای سرعت بیشتری است.
هزینه اجرای کدام روش از لوله کشی فاضلابی در ساختمان مقرون به صرفه‌تر است؟
هزینه اجرای روش سنتی (کف خواب یا روباز) لوله کشی فاضلاب ساختمان به دلیل نداشتن طراحی و محاسبات دقیق روش زیر سقفی و نداشتن هزینه حفر تونل، نسبت به دیگر روش‌ها از نظر هزینه‌ها مقرون به صرفه‌تر است.
مناسب‌ترین روش برای آسیب کمتر به لوله‌ها در لوله کشی فاضلاب ساختمان کدام است؟
در روش زیر سقفی لوله کشی فاضلاب ساختمان به خاطر این که جسم سنگین یا مصالح روی لوله قرار نمی‌گیرد، احتمال آسیب به لوله‌ها بسیار کم می‌شود.
سخن پایانی
شما در این مقاله از اهن الات نوین ارکا با لوله کشی فاضلاب ساختمان و اجزا و انواع آن آشنا شدید. همچنین یک سری از نکات و اصول لوله کشی فاضلاب را نیز برایتان بازگو کردیم، اما شما باید بدانید که رعایت این نکات به تنهایی به هیچ عنوان کافی نیست و شما باید برای انجام لوله کشی حتماً با یک متخصص مشورت کنید و از او بخواهید که این کار را با بهترین کیفیت انجام دهد.