نبشی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین و پرکاربردترین مقاطع فولادی در صنایع مختلف، به‌ویژه در صنعت ساختمان و پروژه‌های عمرانی به شمار می‌رود. این محصول، به‌واسطه شکل خاص خود (L) و قدرت استحکام بالایی که دارد، توانسته جایگاه ویژه‌ای در سازه‌ها و طراحی‌های صنعتی پیدا کند. در ایران نیز، با توجه به توسعه روزافزون صنایع و نیازهای متنوع، کارخانه‌های زیادی در زمینه تولید نبشی فعالیت می‌کنند. شناخت صحیح از روش‌های تولید نبشی و تفاوت‌های آن‌ها، می‌تواند در انتخاب درست و بهینه این محصول برای پروژه‌های مختلف تأثیرگذار باشد.
در این مقاله، از دو روش عمده تولید نبشی، یعنی روش فابریک و روش پرسی صحبت خواهیم کرد و به شما کمک می‌کنیم که با دید بازتر، بتوانید بهترین نوع نبشی را برای نیازهای خاص خود انتخاب کنید.
| تولید نبشی پرسی | تولید نبشی فابریک | |
| مزایا | قیمت پایین‌ترامکان تولید نبشی گالوانیزه یا استیل با این روشامکان ایجاد سوراخ، بریدگی، شکاف و یا حتی نقش برجسته در آن | کیفیت و دقت ابعادی بالاترعدم وجود محدودیت تولید نبشی با ضخامت و طول های مختلفعدم وجود محدودیت در نوع فولاد برای تولیدنبشی امکان تولید هر ۲ نوع نبشی بال مساوی و بال نامساوی |
| معایب | محدودیت تولید نبشی در ابعاد بال هادقت ابعادی پایین | قیمت بالاترمدت زمان تولید بیشتر |
انواع نبشی از لحاظ شکل ظاهری
نبشی‌ها با توجه به طراحی و کاربرد، در دو نوع بال مساوی و بال نامساوی تولید می‌شوند:
- نبشی بال مساوی
در این نوع نبشی، طول دو بال برابر است و به همین دلیل برای سازه‌هایی که نیاز به توازن نیرو و مقاومت یکسان در هر دو جهت دارند، مناسب است. - نبشی بال نامساوی
در این نوع، طول دو بال نبشی متفاوت است و در سازه‌هایی که نیرو و فشار در جهات مختلف متفاوت است، کاربرد دارد. این نوع نبشی بیشتر در پروژه‌های خاصی نظیر ساخت پل‌ها و سازه‌های سنگین به کار می‌رود.
معرفی خط تولید نبشی فابریک و پرسی
کارخانه‌های تولید نبشی در ایران، این محصول را به دو روش پرسی و فابریک تولید می‌کنند. هرکدام از این روش‌ها دارای مراحل خاص خود هستند که تأثیر مستقیمی بر کیفیت نهایی محصول دارند.
مراحل تولید نبشی پرسی
در روش تولید نبشی پرسی، به‌جای استفاده از شمش فولادی، از ورق‌های فولادی به‌عنوان ماده اولیه استفاده می‌شود. این ورق‌ها به‌صورت خام برش داده می‌شوند و سپس با عبور از غلتک‌های فرم‌دهی، به شکل نبشی درمی‌آیند. در نهایت، نبشی‌های تولیدشده با استفاده از گیوتین در اندازه‌های مورد نظر برش داده می‌شوند.
مراحل تولید نبشی پرسی به شرح زیر است:
- انتخاب ورق فولادی
ورق‌های فولادی که به‌صورت رول یا ورق تخت در کارخانه موجود است، بر اساس نیاز و مشخصات ابعادی تعیین‌شده، انتخاب می‌شوند. - برش ورق‌ها
ورق‌های فولادی با استفاده از دستگاه‌های برشکاری دقیق به نوارهایی با عرض معین برش داده می‌شوند. - فرم‌دهی ورق‌ها
نوارهای برش‌خورده به دستگاه‌های غلتک‌کاری منتقل می‌شوند و تحت فشار و نیروی مکانیکی، به شکل L در می‌آیند. - برش نهایی
نبشی‌های تولیدشده پس از فرم‌دهی نهایی، با استفاده از گیوتین به طول‌های مورد نیاز برش داده می‌شوند.
یکی از مزایای نبشی‌های پرسی، سرعت بالای تولید و هزینه پایین‌تر آن‌ها نسبت به نبشی‌های فابریک است. با این حال، کیفیت و دقت ابعادی این نوع نبشی‌ها به اندازه نبشی‌های فابریک نیست.
مراحل تولید نبشی فابریک
در روش تولید نبشی فابریک، فرآیند تولید به‌صورت مستقیم از شمش‌های فولادی (بیلت) آغاز می‌شود. در این روش، شمش‌ها در کوره‌های مخصوص به دمای بالا رسیده و سپس از طریق غلتک‌ها شکل‌دهی می‌شوند. این روش به دلیل اینکه تمامی مراحل تولید در حالت داغ و از مواد اولیه خام انجام می‌شود، به کیفیت بالاتری منجر می‌شود.
مراحل تولید نبشی فابریک به شرح زیر است:
- انتخاب شمش فولادی (بیلت)
در این روش، شمش‌های فولادی با ابعاد و ترکیب شیمیایی مشخص، به‌عنوان ماده اولیه انتخاب می‌شوند. - حرارت‌دهی شمش‌ها
شمش‌های انتخاب‌شده به داخل کوره‌های مخصوص هدایت می‌شوند و در دمای بالا (بین 1000 تا 1200 درجه سانتی‌گراد) حرارت داده می‌شوند تا به حالت نیمه‌جامد درآیند. - فرم‌دهی در حالت داغ
شمش‌های حرارت‌داده‌شده از میان غلتک‌های مختلف عبور می‌کنند و به شکل نبشی با ابعاد و ضخامت مشخص درمی‌آیند. این فرآیند به دلیل انجام در حالت داغ، کیفیت و دقت بالاتری دارد و محصول نهایی دارای استحکام و دوام بیشتری است. - برش نهایی
در نهایت، نبشی‌های تولیدشده به طول‌های مورد نیاز برش داده شده و برای خنک‌شدن به منطقه خنک‌کننده هدایت می‌شوند.
مقایسه نبشی فابریک و پرسی
هر دو روش تولید نبشی، ویژگی‌ها و مزایای خاص خود را دارند. انتخاب روش تولید مناسب، بسته به نیاز پروژه و شرایط اقتصادی می‌تواند متفاوت باشد.
- کیفیت و دقت ابعادی:
نبشی‌های فابریک به دلیل تولید در حالت داغ و استفاده از شمش فولادی، دارای دقت ابعادی و کیفیت بالاتری هستند. در مقابل، نبشی‌های پرسی ممکن است دقت کمتری داشته باشند اما در برخی پروژه‌ها به دلیل قیمت کمتر، ترجیح داده شوند. - هزینه تولید:
تولید نبشی پرسی به دلیل استفاده از ورق‌های فولادی آماده و فرآیند ساده‌تر، هزینه کمتری نسبت به نبشی فابریک دارد. بنابراین برای پروژه‌هایی که محدودیت بودجه دارند، انتخاب مناسبی است. - مقاومت و استحکام:
نبشی‌های فابریک به دلیل طی‌کردن مراحل تولید در حالت داغ و استفاده از بیلت فولادی، استحکام و مقاومت بیشتری نسبت به نبشی‌های پرسی دارند.
بهترین کارخانه‌های تولید نبشی در ایران
ایران یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان نبشی در منطقه است و بسیاری از کارخانه‌ها در این زمینه فعالیت دارند. برخی از معروف‌ترین و بهترین کارخانه‌های تولید نبشی در ایران عبارتند از:
- فولاد ناب تبریز
این کارخانه یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان نبشی در ایران است که نبشی‌های فابریک با کیفیت بالا تولید می‌کند. محصولات فولاد ناب تبریز به‌دلیل دقت ابعادی و استحکام بالا، همواره مورد استقبال مشتریان قرار گرفته‌اند. - آریان فولاد
گروه صنعتی آریان فولاد نیز یکی از پیشگامان تولید نبشی فابریک در کشور است. این کارخانه با بهره‌گیری از ماشین‌آلات پیشرفته و تکنولوژی‌های به‌روز، محصولات باکیفیتی را به بازار عرضه می‌کند. - مجتمع فولاد شکفته
این کارخانه نیز یکی دیگر از تولیدکنندگان معتبر نبشی در ایران است که هم در زمینه تولید نبشی پرسی و هم فابریک فعالیت دارد.
جمع‌بندی
نبشی یکی از مقاطع فولادی است که با توجه به روش‌های تولید متنوع، کاربردهای گوناگونی در صنایع مختلف دارد. انتخاب صحیح بین نبشی فابریک و پرسی، بسته به نوع پروژه، شرایط اقتصادی و نیازهای ساخت‌وساز می‌تواند تفاوت زیادی در کیفیت نهایی کار ایجاد کند. در نهایت، با توجه به رشد صنعت فولاد در ایران، دسترسی به نبشی‌های با کیفیت از کارخانه‌های داخلی آسان‌تر شده است و فعالان این حوزه می‌توانند با اطمینان از تولیدات داخلی استفاده کنند.