بررسی دلایل افت ۱۲.۸ درصدی تولید فولاد ایران در ابتدای سال ۲۰۲۵
بر اساس گزارش تازه منتشرشده توسط انجمن جهانی فولاد (World Steel Association)، ایران با وجود کاهش تولید ۱۲.۸ درصدی در سه‌ماهه نخست سال میلادی ۲۰۲۵، همچنان جایگاه دهم در میان برترین کشورهای تولیدکننده فولاد خام در جهان را حفظ کرده است. طبق این گزارش، تولید فولاد خام ایران در ماه مارس ۲۰۲۵ معادل ۳.۳ میلیون تن بوده که رشد ۳.۷ درصدی نسبت به مارس سال گذشته را نشان می‌دهد.
با وجود این افزایش ماهانه، عملکرد سه‌ماهه نخست سال جاری نسبت به مدت مشابه در سال ۲۰۲۴ افت محسوسی داشته و همین امر، نگرانی‌هایی را در خصوص پایداری رشد صنعت فولاد ایران در سال ۲۰۲۵ به وجود آورده است.
آمار کلی تولید فولاد در جهان
طبق اطلاعات ارائه‌شده در گزارش انجمن جهانی فولاد که از ۷۱ کشور عضو این نهاد گردآوری شده، تولید فولاد خام جهانی در ماه مارس ۲۰۲۵ به ۱۶۶.۱ میلیون تن رسید که نسبت به مارس ۲۰۲۴ حدود ۲.۹ درصد کاهش یافته است. این کاهش جهانی عمدتاً به دلیل افت تولید در کشورهایی مانند آمریکا، روسیه، کره جنوبی و ترکیه رخ داده است.
در مقابل، کشورهای چین، هند، ژاپن، برزیل و ایران توانسته‌اند عملکرد مثبتی از خود نشان دهند و تولید خود را نسبت به سال گذشته افزایش دهند. با این حال، سهم ایران از کل تولید جهانی در حال کاهش نسبی است.
جدول ۱۰ کشور برتر تولیدکننده فولاد خام در مارس ۲۰۲۵
| رتبه | کشور | میزان تولید (میلیون تن) | تغییر نسبت به مارس ۲۰۲۴ |
|---|---|---|---|
| ۱ | چین | ۹۲.۸ | +۴.۶٪ |
| ۲ | هند | ۱۳.۸ | +۷٪ |
| ۳ | ژاپن | ۷.۲ | +۰.۲٪ |
| ۴ | آمریکا | ۶.۷ | بدون تغییر محسوس |
| ۵ | روسیه | ۶.۲ | -۳.۲٪ |
| ۶ | کره‌جنوبی | ۵ | -۵.۳٪ |
| ۷ | ترکیه | ۳.۱ | -۵.۳٪ |
| ۸ | آلمان | ۳.۰ | -۰.۵٪ |
| ۹ | برزیل | ۲.۹ | +۶.۶٪ |
| ۱۰ | ایران | ۳.۳ | +۳.۷٪ |
جزئیات عملکرد ایران در مقایسه با رقبا
رشد ماهانه مثبت، اما افت فصلی نگران‌کننده
هرچند ایران در ماه مارس ۲۰۲۵ شاهد رشد تولید ۳.۷ درصدی بوده، اما در سه‌ماهه نخست این سال در مقایسه با مدت مشابه سال قبل، افت ۱۲.۸ درصدی در تولید فولاد خام را تجربه کرده است. این اختلاف نشان‌دهنده‌ی ناپایداری در روند تولید فولاد کشور و تأثیر مستقیم چالش‌های داخلی و بین‌المللی بر عملکرد صنعت فولاد ایران است.
عوامل مؤثر بر افت تولید فولاد ایران
بر اساس تحلیل تیم تحریریه آهن‌آلات نوین ارکا، مهم‌ترین دلایل افت تولید سه‌ماهه فولاد ایران عبارت‌اند از:
- نوسانات ارزی و تأثیر آن بر قیمت تمام‌شده مواد اولیه
- محدودیت‌های صادراتی و موانع گمرکی
- قطعی برق و گاز در فصول سرد سال
- کاهش سرمایه‌گذاری داخلی در زیرساخت‌های صنعتی
تولید فولاد در مناطق مختلف جهان
| منطقه | میزان تولید (میلیون تن) | تغییر نسبت به سال قبل |
|---|---|---|
| آسیا و اقیانوسیه | 123.6 | +3.9% |
| چین | 92.8 | +4.6% |
| هند | 13.8 | +7% |
| ژاپن | 7.2 | +0.2% |
| کره جنوبی | 5 | -5.3% |
| خاورمیانه (ایران، قطر، عربستان، امارات) | 5.3 | +1.9% |
| ایران | 3.3 | +3.7% (ماهانه) / -12.8% (سه ماهه) |
| آفریقا (مصر، لیبی، آفریقای جنوبی، تونس) | 1.9 | +0.6% |
| اتحادیه اروپا | 11.7 | +0.2% |
| اروپای غیر اتحادیه‌ای (ترکیه، بریتانیا و…) | 3.6 | -7.2% |
| آمریکای شمالی (آمریکا، کانادا و…) | 9.2 | +1.4% |
| آمریکای جنوبی (برزیل، آرژانتین و…) | 3.7 | +6.5% |
| روسیه و کشورهای مستقل مشترک‌المنافع | 7.1 | -3.5% |
وضعیت تولید فولاد در مناطق مختلف جهان
خاورمیانه: رشد ماهانه، کاهش فصلی
مجموع تولید کشورهای خاورمیانه (ایران، عربستان، امارات، قطر) در ماه مارس ۲۰۲۵ به ۵.۳ میلیون تن رسید که نسبت به مارس ۲۰۲۴ ۱.۹ درصد رشد داشته است. اما در مجموع سه‌ماهه نخست سال، تولید منطقه ۸ درصد کاهش داشته است.
آسیا و اقیانوسیه: موتور محرک تولید جهانی
کشورهای آسیایی و اقیانوسیه شامل چین، هند، ژاپن، کره جنوبی، ویتنام و دیگر کشورها در ماه مارس در مجموع ۱۲۳.۶ میلیون تن فولاد تولید کردند که ۳.۹ درصد بیشتر از مارس سال گذشته است. این منطقه همچنان سهم عمده‌ای از تولید جهانی را در اختیار دارد.
اتحادیه اروپا: ثبات نسبی
کشورهای عضو اتحادیه اروپا در مجموع ۱۱.۷ میلیون تن فولاد خام تولید کردند که رشد ناچیز ۰.۲ درصدی را نسبت به مارس ۲۰۲۴ نشان می‌دهد. با این حال، شرایط سیاسی و اقتصادی این منطقه ممکن است در ماه‌های آینده بر تولید تأثیر بگذارد.
روسیه و کشورهای مستقل مشترک‌المنافع
روسیه، بلاروس، اوکراین و قزاقستان با مجموع ۷.۱ میلیون تن تولید، کاهش ۳.۵ درصدی را نسبت به مارس ۲۰۲۴ تجربه کرده‌اند.
چشم‌انداز صنعت فولاد ایران در سال ۲۰۲۵
با توجه به آمارهای منتشرشده، اگرچه ایران هنوز در جمع ۱۰ کشور برتر تولیدکننده فولاد قرار دارد، اما ادامه افت تولید در فصول بعدی می‌تواند جایگاه جهانی ایران را تهدید کند. از این رو، لازم است دولت و فعالان بخش خصوصی اقداماتی فوری برای:
- تقویت زیرساخت انرژی صنایع فولادی
- حمایت از صادرات فولاد
- تسهیل واردات تجهیزات و مواد اولیه
- جذب سرمایه‌گذاری‌های جدید
اتخاذ کنند.
سخن پایانی از آهن‌آلات نوین ارکا
آهن‌آلات نوین ارکا به عنوان مرجع تخصصی بازار آهن و فولاد ایران، همواره در تلاش است تا آخرین تحولات بازار داخلی و جهانی را با دید تحلیلی، دقیق و حرفه‌ای در اختیار شما قرار دهد. افت ۱۲.۸ درصدی تولید فولاد ایران در سه‌ماهه نخست ۲۰۲۵ هشداری جدی برای آینده این صنعت است و توجه بیشتر به سیاست‌های حمایتی و توسعه‌ای را می‌طلبد.
