فوب (FOB)

جزئیات شرایط FOB

طبق شرایط FOB، مسئولیت‌ها و هزینه‌های فروشنده و خریدار به شکل زیر تقسیم می‌شود:

1. مسئولیت فروشنده: فروشنده باید کالا را آماده کند، هزینه بسته‌بندی و حمل داخلی کالا تا بندر مقصد (مثلاً حمل تا کشتی) را برعهده بگیرد و تمامی مدارک لازم برای حمل کالا را تهیه کند. تا زمانی که کالا به کشتی منتقل شود، فروشنده مسئول تمامی هزینه‌ها و ریسک‌های حمل است.
2. انتقال مسئولیت به خریدار: به محض اینکه کالا روی عرشه کشتی قرار گرفت، مسئولیت کالا به خریدار منتقل می‌شود. از این لحظه به بعد، خریدار مسئول هزینه‌ها و ریسک‌های احتمالی است، از جمله هزینه حمل‌ونقل بین‌المللی، بیمه و هزینه‌های تخلیه در بندر مقصد.

انواع FOB

در تجارت بین‌الملل، شرایط FOB به دو صورت اصلی تعریف می‌شود:

1. FOB مبدأ (FOB Origin):
   • در این نوع، انتقال مالکیت کالا و مسئولیت‌های آن، در محل بارگیری به خریدار منتقل می‌شود. از آن لحظه به بعد، خریدار مسئولیت هرگونه حادثه یا هزینه اضافی را برعهده دارد.
2. FOB مقصد (FOB Destination):
   • در این نوع، مسئولیت کالا تا رسیدن به مقصد برعهده فروشنده است و پس از تحویل کالا به خریدار در مقصد، مسئولیت به خریدار منتقل می‌شود. این روش معمولاً در معاملات داخلی و حمل‌ونقل داخلی استفاده می‌شود.

مزایای استفاده از FOB

• تقسیم واضح مسئولیت‌ها: شرایط FOB به وضوح مسئولیت‌ها را مشخص می‌کند، که باعث می‌شود خریدار و فروشنده بدانند در هر مرحله چه کسی مسئولیت کالا را بر عهده دارد.
• هزینه‌های کم‌تر برای خریدار: خریدار می‌تواند خودش بهترین شرایط حمل و بیمه را انتخاب کند و بر هزینه‌های حمل و بیمه کنترل بیشتری داشته باشد.
• کاهش ریسک برای فروشنده: با انتقال مسئولیت کالا روی کشتی، فروشنده از ریسک‌های حمل‌ونقل و هزینه‌های اضافی در مسیر تا مقصد آزاد می‌شود.

معایب استفاده از FOB

• ریسک بالا برای خریدار: خریدار از لحظه بارگیری کالا، مسئول تمامی ریسک‌ها و هزینه‌ها می‌شود که این می‌تواند برای برخی خریداران نگران‌کننده باشد.
• هزینه‌های غیرمنتظره: اگر خریدار تجربه کافی در حمل و نقل و مدیریت هزینه‌های مربوطه نداشته باشد، ممکن است با هزینه‌های غیرمنتظره مواجه شود.

نتیجه‌گیری

FOB یکی از اصطلاحات مهم در بازرگانی بین‌المللی است که به خریداران و فروشندگان کمک می‌کند تا مسئولیت‌ها و هزینه‌ها را به طور دقیق مشخص کنند. انتخاب نوع FOB بستگی به شرایط معامله و توافق طرفین دارد و معمولاً برای هر دو طرف درک درستی از مسئولیت‌ها و ریسک‌ها ایجاد می‌کند.