ناودانی، یکی از پروفیل‌های باز فولادی است که به شکل U یا C انگلیسی ساخته می‌شود. این پروفیل به دلیل ساختار خاص خود که از یک جان و دو بال تشکیل شده، در بسیاری از پروژه‌های ساختمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. جان ناودانی به صورت افقی قرار می‌گیرد و دو بال عمود بر آن نصب می‌شوند. زوایای داخلی که در محل اتصال جان و بال‌ها ایجاد می‌شوند، معمولاً به شکل انحناهای گردی هستند که استحکام بیشتری را به مقطع پروفیل می‌دهند.
ناودانی‌ها به دلیل ساختارشان، تحمل بارهای زیاد و نیروهای فشاری را به خوبی دارند و در سازه‌های مختلف مانند ستون‌ها، تیرها و خرپاها استفاده می‌شوند. این پروفیل همچنین در صنایع دریایی و ماشین‌سازی نیز کاربرد دارد. استفاده از ناودانی در این صنایع به دلیل خواص مکانیکی مناسب و مقاومت بالای آن در برابر خوردگی و تنش‌های مختلف است.
انواع ناودانی از نظر جنس و کاربرد
ناودانی‌ها را می‌توان از نظر جنس به چند دسته تقسیم کرد:
- ناودانی فولادی کربنی: این نوع از ناودانی‌ها بیشترین کاربرد را در صنعت ساختمان‌سازی دارند. فولاد کربنی به دلیل استحکام بالا و قابلیت جوشکاری، در بسیاری از سازه‌های فلزی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- ناودانی آلومینیومی: این نوع ناودانی به دلیل وزن سبک و مقاومت مناسب در برابر خوردگی، بیشتر در نمای ساختمان‌ها و پروژه‌های دکوراتیو به کار می‌رود.
- ناودانی گالوانیزه: پوشش روی گالوانیزه که بر روی فولاد قرار می‌گیرد، مقاومت بیشتری در برابر خوردگی به این ناودانی‌ها می‌دهد. از این رو، این نوع ناودانی در محیط‌های مرطوب یا پروژه‌هایی که در معرض آب و هوای مرطوب قرار دارند، استفاده می‌شود.
- ناودانی استنلس استیل: این نوع ناودانی در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی مقاومت بالایی دارد و برای کاربردهایی که با محیط‌های خورنده مانند صنایع شیمیایی و دریایی سروکار دارند، بسیار مناسب است.
تقسیم‌بندی ناودانی از نظر فرآیند تولید
ناودانی‌ها به سه روش مختلف تولید می‌شوند:
- روش پرسی: در این روش، ورق‌های فولادی خم شده و شکل نهایی ناودانی را ایجاد می‌کنند. این روش تولید نسبت به روش‌های دیگر هزینه کمتری دارد.
- روش فابریک: در این روش، ناودانی‌ها به طور مستقیم از فولاد مذاب به شکل نهایی تولید می‌شوند. ناودانی‌های فابریک دارای دقت ابعادی بیشتری هستند و به طور معمول مقاومت بالاتری دارند.
- روش نورد گرم و سرد: نورد گرم برای تولید ناودانی‌هایی که به دقت کمتری نیاز دارند استفاده می‌شود، در حالی که نورد سرد دقت و استحکام بیشتری به محصول نهایی می‌بخشد.
تفاوت ناودانی سبک و سنگین
یکی از مهم‌ترین تفاوت‌های ناودانی‌ها بر اساس وزن آن‌هاست. ناودانی‌های سبک معمولاً وزنی کمتر از حد استانداردهای جهانی دارند و در پروژه‌های غیر باربر مانند چهارچوب‌ها و نماهای ساختمانی استفاده می‌شوند. از سوی دیگر، ناودانی‌های سنگین که به دقت طبق استانداردهای جهانی مانند جدول اشتال تولید می‌شوند، برای کاربردهای سنگین‌تر مانند سازه‌های فلزی بزرگ، ستون‌ها، تیرها و بادبندها استفاده می‌شوند.
ناودانی‌های سبک
ناودانی‌های سبک به دلیل وزن کمتر، هزینه‌های کمتری نسبت به ناودانی‌های سنگین دارند و بیشتر در پروژه‌هایی که نیاز به تحمل بارهای سنگین نیست، به کار می‌روند. از ویژگی‌های ناودانی سبک می‌توان به سهولت حمل و نقل، نصب و قیمت مناسب اشاره کرد.
ناودانی‌های سنگین
ناودانی‌های سنگین، همانطور که از نامشان پیداست، دارای وزن و استحکام بیشتری نسبت به ناودانی‌های سبک هستند. این ناودانی‌ها دقیقاً طبق استانداردهای جدول اشتال تولید می‌شوند و برای کاربردهای باربر مانند ساخت پل‌ها، سازه‌های فلزی بزرگ و صنایع سنگین مورد استفاده قرار می‌گیرند.
کاربردهای ناودانی
ناودانی‌ها در پروژه‌های مختلفی استفاده می‌شوند. از جمله:
- ساختمان‌سازی: به عنوان ستون، تیر، خرپا و پایه‌های ساختمان.
- صنایع دریایی: در ساخت کشتی‌ها و تجهیزات دریایی به دلیل مقاومت در برابر خوردگی.
- ماشین‌سازی: در ساخت ماشین‌آلات سنگین و تجهیزات صنعتی.
- ترمیم و بازسازی بناها: به دلیل استحکام و قابلیت استفاده در شرایط مختلف.
- ساخت پل‌های باربر و قفسه‌های فولادی: به دلیل تحمل بارهای سنگین.
برندهای معروف تولیدکننده ناودانی
در ایران و جهان، کارخانه‌های متعددی به تولید ناودانی می‌پردازند. برخی از برندهای معتبر در این حوزه عبارتند از:
- فولاد ناب تبریز: از تولیدکنندگان بزرگ ناودانی که در نورد گرم تخصص دارد.
- فایکو: علاوه بر ناودانی، به تولید میلگرد و تیرآهن نیز می‌پردازد.
- گروه فولاد البرز غرب ابهر: تولیدکننده ناودانی سنگین و سایر محصولات نورد گرم.
- ذوب آهن اصفهان: یکی از بزرگترین تولیدکنندگان ناودانی و سایر مقاطع فولادی در ایران.
نتیجه‌گیری
با توجه به گستردگی انواع ناودانی و کاربردهای آن در صنایع مختلف، انتخاب صحیح این پروفیل برای هر پروژه اهمیت زیادی دارد. ناودانی سبک برای پروژه‌های سبک‌تر و کم‌بار و ناودانی سنگین برای پروژه‌های بزرگ و صنعتی مناسب است. انتخاب صحیح این پروفیل‌ها نه تنها به طول عمر سازه کمک می‌کند، بلکه هزینه‌های نگهداری و تعمیرات را نیز کاهش می‌دهد.