به گزارش اهن الات نوین ارکا با ورود به فصل زمستان، بازار میلگرد و تیرآهن کشور دستخوش تغییرات چشمگیری شده است. از جمله این تغییرات می‌توان به افزایش نوسانات قیمتی ناشی از تغییرات شدید نرخ ارز، کاهش حجم پروژه‌های عمرانی به دلیل سرمای هوا و محدودیت‌های بودجه‌ای و نیز چالش‌های تأمین مواد اولیه به دلیل اختلالات در زنجیره تأمین اشاره کرد. این عوامل موجب افزایش فشار بر تولیدکنندگان شده و مدیریت جریان نقدینگی و تأمین مواد موردنیاز تولید را به یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های آن‌ها تبدیل کرده است. در کنار این مسائل، رقابت شدید در بازار داخلی و دشواری در صادرات محصولات به دلیل موانع تجاری، بر پیچیدگی‌های پیش‌روی صنعت آهن‌آلات و فولاد افزوده است.
بحران نقدینگی چالشی بزرگ برای تولیدکنندگان
یکی از مهم‌ترین مشکلاتی که تولیدکنندگان میلگرد و تیرآهن در شرایط کنونی با آن مواجه هستند، بحران نقدینگی است که به دلایل مختلفی تشدید شده است. افت تقاضا در بازار داخلی، ناشی از رکود در پروژه‌های عمرانی و کاهش فعالیت‌های ساختمانی، به‌طور مستقیم جریان ورودی نقدینگی را کاهش داده است.
از سوی دیگر، افزایش هزینه‌های تولید که شامل حقوق و دستمزد کارکنان، هزینه‌های مرتبط با نگهداری و تعمیرات تجهیزات تولیدی و تأمین مواد اولیه با قیمت‌های متغیر و ناپایدار می‌شود، فشار مالی مضاعفی بر دوش تولیدکنندگان گذاشته است. این در حالی است که سیاست‌های اعتباری سختگیرانه‌تر از سوی بانک‌ها و مؤسسات مالی، مانع از تأمین منابع مالی موردنیاز واحدهای تولیدی شده و آن‌ها را با چالش‌های جدی‌تری مواجه کرده است.
علاوه بر این، نوسانات نرخ ارز و عدم ثبات در سیاست‌های اقتصادی کشور، تولیدکنندگان را در برنامه‌ریزی برای خرید مواد اولیه و تنظیم هزینه‌های عملیاتی سردرگم کرده و فضای کسب‌وکار را برای آنان بیش‌ازپیش غیرقابل‌پیش‌بینی ساخته است.
تأثیرات بلندمدت بحران نقدینگی
تداوم مشکلات نقدینگی می‌تواند پیامدهای عمیق و دامنه‌داری برای بازار میلگرد و تیرآهن به همراه داشته باشد. در مرحله نخست، کاهش ظرفیت تولید به دلیل کمبود منابع مالی برای تأمین مواد اولیه و نگهداری تجهیزات، می‌تواند به افت شدید عرضه در بازار منجر شود. این موضوع نه‌تنها بر قیمت‌ها تأثیر می‌گذارد، بلکه امکان تحقق تعهدات تولیدکنندگان در پروژه‌های بزرگ را نیز کاهش می‌دهد.
تأخیر در اجرای پروژه‌های زیرساختی و ساختمانی به دلیل کمبود میلگرد و تیرآهن، دومین پیامد قابل‌توجه است که تأثیری منفی بر رشد اقتصادی کلان کشور خواهد داشت. علاوه‌بر این، توقف فعالیت واحدهای کوچک و متوسط که بیشتر از سایرین تحت‌فشار مالی قرار دارند، می‌تواند به افزایش نرخ بیکاری در بخش‌های تولیدی و خدمات وابسته منجر شود.
پیامد نهایی این چرخه، کاهش درآمدهای مالیاتی دولت و افزایش وابستگی به منابع دیگر برای جبران کسری بودجه خواهد بود. این زنجیره مشکلات ضرورت توجه فوری و سیاست‌گذاری‌های هدفمند برای رفع بحران نقدینگی را بیش‌ازپیش آشکار می‌کند.
برای کاهش فشارهای ناشی از کاهش تقاضا و مشکلات نقدینگی، لازم است که اقدامات حمایتی از سوی دولت و نهادهای مرتبط صورت گیرد. ارائه تسهیلات مالی با بهره پایین، کاهش هزینه‌های جانبی تولید و تسریع در اجرای پروژه‌های عمرانی بزرگ می‌تواند به تحریک تقاضا و افزایش نقدینگی در این صنعت کمک کند. همچنین ایجاد شفافیت در بازار و کاهش وابستگی به نرخ ارز می‌تواند ثبات بیشتری به این حوزه ببخشد.
بررسی تقاضای فصلی در بازار میلگرد
یکی از چالش‌های عمده در بازار میلگرد، عدم تعادل میان عرضه و تقاضا در بورس کالا است. بررسی‌های آماری نشان می‌دهد که حجم عرضه میلگرد در بورس کالا در هر فصل به‌طور میانگین به 3 میلیون تن می‌رسد. این نشان‌دهنده ظرفیت تولید بالا و امکان تأمین نیازهای بازار است.
مقدار میلگرد معامله شده در بورس کالا در 3 فصل گذشته
بااین‌حال، نکته حائز اهمیت آن است که حجم معامله محصولات میلگرد کمتر از 20 درصد از مقدار عرضه‌هاست. به‌عبارت‌دیگر، تنها بخش کوچکی از محصولات عرضه‌شده در بورس، مورد معامله قرار می‌گیرد. این عدم تقاضا برای خرید میلگرد از بورس می‌تواند ناشی از عوامل متعددی باشد.
- کاهش تقاضا در بازار: با توجه به رکود در بخش ساخت‌وساز و پروژه‌های عمرانی، تقاضا برای میلگرد کاهش‌یافته است. در این شرایط، سازندگان و مصرف‌کنندگان میلگرد کمتر تمایل به خرید از بورس کالا دارند و ترجیح می‌دهند محصولات موردنیاز خود را از بازار آزاد تهیه کنند. نبود نقدینگی کافی در میان خریداران، باعث شده است تا بسیاری از صنایع و مصرف‌کنندگان نتوانند در بورس کالا، محصولات موردنیاز خود را با قیمت‌های تعیین‌شده خریداری کنند.
- عدم تعادل میان عرضه و تقاضا: عدم تعادل میان عرضه و تقاضا در بورس کالا، نشان‌دهنده چالش‌های موجود در بخش میلگرد است. برای رفع این مشکل، ضروری است تا راهکارهایی نظیر حمایت از تقاضا، کنترل عرضه و تنظیم قیمت‌ها اتخاذ شود تا تعادلی منطقی میان عرضه و تقاضا در بورس ایجاد گردد. این موضوع می‌تواند به افزایش پویایی و عملکرد بهتر بازار میلگرد کمک کند.
راهکارهای پیشنهادی برای کاهش بحران نقدینگی
- ارائه تسهیلات مالی هدفمند: تخصیص وام‌های کم‌بهره به تولیدکنندگان با هدف تأمین نقدینگی و کاهش هزینه‌های تولید.
- تسریع در اجرای پروژه‌های عمرانی: با افزایش تقاضای میلگرد و تیرآهن، ظرفیت تولیدکنندگان فعال‌تر خواهد شد.
- حمایت از صادرات محصولات فولادی: کاهش موانع تجاری و تسهیل فرآیند صادرات می‌تواند نقدینگی بیشتری را وارد چرخه تولید کند.
- شفافیت در بازار ارز: کاهش نوسانات ارزی به تنظیم بهتر هزینه‌ها و افزایش ثبات در صنعت فولاد کمک می‌کند.
- ایجاد تعادل در بورس کالا: سیاست‌گذاری صحیح برای مدیریت عرضه و تقاضا در بورس کالا و جلوگیری از رکود معاملاتی.