بررسی دلایل افت قیمت آهن‌آلات آیا این کاهش موقتی است؟
🗓 دوشنبه ۱ اردیبهشت ۱۴۰۴ | ⏱ زمان مطالعه: ۶ دقیقه
✍ توسط: آهن‌آلات نوین ارکا
مقدمه‌ای بر وضعیت پیچیده بازار آهن‌آلات
بازار آهن و فولاد ایران این روزها درگیر تلاطم‌هایی است که ریشه در عوامل متعددی دارد؛ از رکود تقاضا گرفته تا ابهام در سیاست‌های ارزی و تعرفه‌ای. در نشست اخیر انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران، چالش‌هایی چون کاهش فروش، رشد موجودی انبارها و محدودیت‌های صادراتی مورد بحث قرار گرفتند؛ اما نبود پاسخ قاطع از سوی مسئولان دولتی، نشان‌دهنده تداوم سردرگمی در مدیریت این بازار است.
رکود در عرضه و تقاضا؛ چالشی دوجانبه
❖ رکود تقاضا: پروژه‌های عمرانی و ساخت‌وساز در سکوت
نبود طرح‌های عمرانی جدید، رکود عمیق در بخش ساختمان و کاهش توان خرید مصرف‌کننده، از جمله عواملی هستند که باعث شده‌اند تقاضا برای مقاطع فولادی به‌شدت افت کند.
❖ فشار بر تولیدکنندگان: هزینه‌های بالا، فروش پایین
در سمت عرضه نیز، افزایش هزینه‌های انرژی، دستمزد و مواد اولیه، تولیدکنندگان را مجبور به حفظ سطح قیمت کرده، اما با تقاضای اندک، فروش با مشکل مواجه شده است. این وضعیت منجر به تعادل ناپایدار در بازار شده است.
تحلیل روند قیمت‌ها؛ نوسان یا انتظار؟
❖ بازار آزاد و بورس کالا؛ دو مسیر با سیگنال‌های متفاوت
- قیمت میلگرد بین ۲۹,۰۰۰ تا ۳۰,۵۰۰ تومان در نوسان است، بدون روند مشخص.
- قیمت تیرآهن در بیشتر مبادی فروش ثابت مانده.
- شمش بلوم در بورس کالا در حدود ۲۱,۵۰۰ تومان عرضه شده، اما خریدار چندانی نداشته است.
❖ رقابت محدود، بی‌ثباتی بالا
مقاطع طویل فولادی نیز با رکود نسبی همراه بوده‌اند. فقط در برخی موارد مانند ورق گرم، به دلیل کاهش عرضه، رقابت محدود دیده می‌شود. نبود سیاست‌گذاری مشخص از سوی بانک مرکزی و وزارت صمت، باعث شده بازار در بلاتکلیفی کامل باقی بماند.
موانع ساختاری و فشارهای خارجی بر صنعت فولاد ایران
❖ صادرات تحت‌فشار؛ تعرفه‌ها، حمل‌ونقل و قطعی برق
- تعرفه‌های صادراتی مبهم باعث تردید در قراردادهای بین‌المللی شده.
- افزایش مصرف برق در تابستان و احتمال قطعی برق، زنجیره تولید را تهدید می‌کند.
- تنش‌های منطقه‌ای و محدودیت‌های حمل‌ونقل، مسیر صادرات را دشوارتر کرده‌اند.
❖ تحلیل مؤسسه بیکن: هشدار درباره خروج سرمایه
مؤسسه بین‌المللی بیکن هشدار داده در صورت نبود شفاف‌سازی در سیاست‌های ارزی و حفظ تعادل زنجیره تأمین، سرمایه‌گذاران خارجی بازار ایران را ترک خواهند کرد. این تحلیل برخلاف نگاه خوش‌بینانه برخی فعالان داخلی، آینده صادرات فولاد ایران را نگران‌کننده توصیف کرده است.
راهکار نجات بازار؛ اصلاحات یا انجماد؟
❖ نسخه پیشنهادی برای عبور از رکود
تا زمانی که سیاست‌های اقتصادی شفاف نشوند، نمی‌توان به بهبود بازار آهن‌آلات امید داشت. راهکارهای مؤثر عبارت‌اند از:
- حذف قیمت‌گذاری دستوری
- بازنگری در تعرفه‌های صادراتی
- تعیین‌تکلیف سیاست‌های ارزی
- اصلاح سازوکار عرضه در بورس کالا
جمع‌بندی: آینده بازار آهن‌آلات ایران چه خواهد شد؟
بازار فولاد ایران در وضعیت خاکستری قرار دارد؛ نه سقوط می‌کند، نه صعود. اما اگر سیاست‌گذاران اقدامی فوری و اصلاح‌گرانه انجام ندهند، این رکود می‌تواند فرسایشی شده و منجر به تضعیف کامل بخش تولید شود. فعالان صنعت باید آماده شرایطی ناپایدار باشند، مگر آنکه تغییرات ساختاری جدی در راه باشد.
